Struktur Artikel (Lengkap dengan Video Pembelajarannya)

Anthat/Sosonan Ghâncaran (Struktur Artikel)

                       Ghâmbhârrâ mamolanna ghâncaran.

Video jhâjhârbâ'ân Sosonan Ghâncaran èyatorè pècè' è ka'ḍinto!          

Anthat/ sosonan ghâncaran umumma ѐngghi ka’ḍinto:

1.    Bhul-ombhul (judul)

Bhul-ombhul biyâsaèpon aghâmbhârrâghi èssè. Mèlaèpon sè bhâḍhi maos otabâ maca ghâncaran ngaghâli otabâ onèng langkong ḍhimèn sabellunna maos otabâ maca ghâncarannèpon.

2.    Alinia pamokka’

Alinia pamokka’ aropa’aghi alinia sè kabidhân/ sè mamolan è ḍâlem ghâncaran kaangghuy ngaterraghi nojjhu ḍâ’ alinia èssè.

3.    Alinia sѐ ajhârbâ’âghi (ѐssѐ)

Alinia èssè aropa’aghi alinia sè palèng parlo sè ajhârbâ’âghi èssè ponapa sè ampon dhâddi tema jhughân bhul-ombhul.

4.    Alinia panotop

Alinia panotop aèssè pongkasan pangghâliyân (kesimpulan) sè kaḍhâng jhughân bisa aèssè pangarep-pangarep ḍâ’ para maos (pembaca).

Contona ghâncaran sè ampon ètantowaghi anthat/sosonannèpon èyatorè pècè' è ka'ḍinto

Sosonan (struktur) ghâncaran ѐpantha polѐ dhȃddhi 3 macem, ѐyantarana:

1.    Sosonan (struktur) paragraf

È sabbhȃn-sabbhȃn paragraf biyȃsaѐpon aѐssѐ sèttong pokeddhâ paragraf otabâèpon poko’ pѐkkѐran (pokok pikiran) sareng okara sѐ ajhârbhâ’âghi otabâ okara katerrangan (kalimat penjelas). Dhinѐng pokeddhâ paragraf otabâèpon poko’ pѐkkѐran ka’ḍinto bisa bȃḍȃ ѐ mamolanna paragraf, bisa jughȃn bȃḍȃ ѐ pongkasanna / panotobbhâ paragraf. Manabi bȃḍȃ ѐ mamolanna paragraf ѐnyamaѐ paragraf deduktif, dhinѐng pokeddhâ paragraf otabâèpon poko’ pѐkkѐran sѐ bȃḍȃ ѐ pongkasanna/ panotobbhâ paragraf ѐngghi ka’ḍinto ѐnyamaѐ paragraf induktif.

Contona paragraf deduktif:

            Hp ghâḍhuwân pèghuna sè cè’ parlona mongghu manossa ḍâlem rè-saarèèpon. Manabi jhâman ḍhimèn rèng-orèng maḍâpa’ berta ḍâ’ orèng laèn sè ta’ èkapolong mabi aghuna’aghi sorat. Sorat sè èghuna’aghi ghi’ parlo bâkto abit sè napa’a. kaḍhâng sorat kasebbhut ghi’ èkèrèm lèbât POS manabi jhâu, èkèrèm lèbât orèng manabi abâk semma’ tojjhuwân sorattèpon. Nangèng samangkèn ampon bâḍâ hp sè bisa maḍâpa’ berta ḍâlem bâkto sè lekkas. Ḍhimèn hp namong aghuna mènangka pakakas kaangghuy nèlpon tor sms, nangèng samangkèn ampon bânnya’ pèghunaèpon kaangghuy maghâmpang lalakonna manossa ḍâlem rè-saarèèpon. Akadhi tambâ’ân pakakas kamera, bisa internet, pakakas kaangghuy nyèmpen foto, video,  tor salaènnèpon.

Sè èyeccab kandhel/ tebbel neng paragfar è attas aropa’aghi pokeddhâ paragraf.

Contona paragraf induktif:

            Bâḍâna kamajhuwân teknologi modern akadhi hp ta’ sadhâjâna adhâddhiyâghi kasaèyan, nangèng bânnya’ jhughân dhâddhi sabâb lalakon-lalakon sè korang saè kong-langkong mongghu ngangoḍâdhân, akadhi ghâmpangnga èghuna’aghi nyarè tor mokka’ pa-ponapa sè korang patot, ompama mokka’ ghâmbhâr sè aèssè bâbinè’ sè ngangghuy kalambhi sè korang saè. Kalabân langkong majhuna teknologi sadhâjâ pa-ponapa sè saè jhughân sè korang saè ghâmpang èpangghi nèng hp.  Manabi na’-kana’ otabâèpon ngangoḍâdhân sè ampon onèng tor mèkkèr kèraèpon lalakon-lalakon ponapa sè dhâddhi saè, maontong abâ’na tanto aghuna’aghi hp kaangghuy kaparlowan-kaparlowan sè saè. Nangèng sabhâlikkèpon, manabi na’-kana’ otabâèpon ngangoḍâdhân sè ta’ mèkkèr kadhi kasebbhut tanto aghuna’aghi mongghu parkara-parkara sè korang saè. Ampon bânnya’ kadhâddhiyân-kadhâddhiyân jhâman samangkèn na’-kana’ rosak otabâèpon ta’ saè tèngka lakona marghâ hp, kong-langkong na’-kana’ sè korang bâbulângan tor korang èpertè sareng rèng seppowèpon. Mèlaèpon sadhâjâ rèng seppo mabi abulâng tor mertè pènottra-pènottrè’èpon ngaḍhebbhi kamajhuwânnèpon teknologi.

Sè èyeccab kandhel/ tebbel neng paragraf è attas aropa’aghi pokeddhâ paragraf.

2.    Sosonan okara (struktur kalimat)

a.    Okara lako (kalimat aktif)

Okara lako ѐngghi ka’ḍinto okara sѐ carѐtana kadhâddhiyȃn ḍȃri oca’ lako alѐsan.

Contona:

Paman  nyèram bhâko.

   J        C               L

 

Katerrangan:

                     J = jhejjher (subjek)

                    C = carѐtana (predikat)

                    L = lѐsan (objek)

b.    Okara nyanḍhȃng (kalimat pasif)

Okara nyanḍhȃng ѐngghi ka’ḍinto okara sѐ carѐtana ѐtѐbhȃnѐ kalakowan jhejjher.

Contona:

                Paona   ampon èpolong  sareng rama.

                       J               C                   L

 

c.     Okara samporna

Okara samporna ѐngghi ka’ḍinto okara sѐ jhejjer sareng carѐtana paḍȃ bȃḍȃ.

Contona:

                Bhu Anom nyangngar kopi.         

                    J              C               L

                                        

d.    Okara ta’ samporna

Okara ta’ samporna ѐngghi ka’ḍinto okara sѐ jhejjher otabȃ carѐtana taḍȃ’.

Contona:

                ngakan.

                      Arip.

3.    Sosonan oca’ (struktur kata)

Sosonan oca’ bâḍâ sè èsambhât:

Èmbuwȃn

Èmbuwȃn bȃḍȃ 3 macem, ѐngghi ka’ḍinto:

1)    Ter-ater (awalan)

ѐ, a, ta, ma, ka, sa, pa, koma, kamѐ, kapѐ, pѐ,

Contona: èkakan, maranta, papolong, pètodhu.

2)    Panotѐng (akhiran)

ѐ, a, an, en, na, ana, aghi

Contona: tako’an, noro’è, pobuwâghi.

3)    Sessellan (sisipan)

ar, al, om/um, en/ ѐn, in

Contona: ghâribbhung, ghâlimpo’, somekkar, pènarèng.

Oca’ camporan (kata majemuk)

Oca’ camporan ѐngghi ka’ḍinto ḍuwȃ’ oca’ sѐ ѐpasѐttong kantos gaḍhuwȃn / anḍi’ sѐttong artѐ.

        Contona: petteng calèmot, roma sakè’, lakè’ binè’, anḍhâp asor.

 

Kaangghuy langkong jhârna’na ngèngèngè sosonan ghâncaran èyatorè maos BTP Bhâsa Sangkolan Kellas X.

Video jhâjhârbâ'ân Macemma Ghâncaran èyatorè pècè' è ka'ḍinto! 

Video jhâjhârbâ'ân sosonan ghâncaran èyatorè pèce' è ka'ḍinto!

Contona Ghâncaran èyatorè pècè' è ka'ḍinto!